Συγκεκριμένα είπε «Σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τα τελευταία χρόνια έχει θεσμοθετηθεί όλο το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση των ενεργοβόρων κτιρίων της χώρας μας. Η εφαρμογή του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), αποτέλεσε ένα άλμα τριάντα ετών αναβαθμίζοντας ουσιαστικά τον τρόπο δόμησης των κτιρίων. Η προσπάθεια σήμερα εστιάζεται στην αναθεώρηση του ΚΕΝΑΚ, η οποία παρεπιμπτόντως έπρεπε ήδη να έχει γίνει εδώ και δύο και πλέον χρόνια, ώστε να επανακαθοριστούν οι ελάχιστες απαιτήσεις λαμβάνονατας υπόψη την οικονομική αποδοτικότητά τους και κυρίως να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά των κτιρίων με σχεδόν Μηδενική Κατανάλωση Ενέργειας (nearly Zero Energy Efficiency Buildings nZEB).
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι από 1.1.2021, όλα τα νέα κτίρια πρέπει να είναι κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, ενώ για τα νέα κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα, η υποχρέωση αυτή τίθεται σε ισχύ από την 1.1.2019. Η συγκεκριμένη απαίτηση αποτελεί ουσιαστικά το μεγάλο στοίχημα για τον κτιριακό τομέα, καθώς αναμένεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οικοδομούμε.
Παράλληλα με την Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, η ΕΕ έχει υιοθετήσει την Οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση, που έχει σαν στόχο τη θέσπιση ενός κοινού πλαισίου βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας θέτοντας συγκεκριμένους στόχους, κανόνες, μέτρα και δράσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής, απόδοσης σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, ώστε να αξιοποιηθεί το ανεκμετάλλευτο δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας. Πρέπει να σημειώσω ότι το Υπουργείο μας πρόσφατα ενσωμάτωσε τη συγκεκριμένη Οδηγία στο εθνικό δίκαιο με το ν. 4342/2015 γλιτώνοντας τη χώρα από υψηλότατα πρόστιμα
Ο συγκεκριμένος νόμος δεν πρέπει να ειδωθεί σαν μια υποχρέωση ενσωμάτωσης μιας οδηγίας, αλλά σαν ένα αναπτυξιακό εργαλείο για την οικονομία μας, που μπορεί να τονώσει την επιχειρηματικότητα και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Επίσης, επεξεργαστήκαμε το νομοσχέδιο ώστε να έχει παράλληλα κοινωνικό προφίλ με τρόπο που να δημιουργεί άμεσα ανταποδοτικά οφέλη στον πολίτη.
Επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να σημειώσω ότι η εξοικονόμηση ενέργειας, παρά τις όποιες εξαγγελίες, δεσμεύσεις ή νομοθετικές πρωτοβουλίες του παρελθόντος, δεν αποτέλεσε ποτέ ουσιαστική προτεραιότητα της χώρας. Δεν δόθηκε ποτέ η δέουσα σημασία, δεν έγινε ποτέ ουσιαστική συζήτηση με τους εμπλεκόμενους φορείς και δεν δόθηκαν ποτέ οι απαραίτητοι πόροι. Το στοίχημα του Υπουργείου σήμερα είναι η εξοικονόμηση ενέργειας να αποτελέσει στην πράξη έναν αναπτυξιακό πυλώνα και η προσπάθειά μας στο Υπουργείο εστιάζει όχι απλά στη συνέχιση των όποιων καλών πρακτικών έχουν υλοποιηθεί στο παρελθόν, αλλά στην ανάδειξη και στη διάχυση της εξοικονόμησης σε όλους τους τομείς.
Με το συγκεκριμένο νόμο τίθεται συγκεκριμένος εθνικός ενδεικτικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας, όπου με βάση τις εκτιμήσεις για την εξέλιξη της οικονομίας, το 2020 η τελική κατανάλωση ενέργειας της χώρας πρέπει να είναι 18,4 Mtoe. Δηλαδή, με μια σειρά από οικονομικά αποδοτικά μέτρα και δράσεις, πρέπει να περιορίσουμε την κατανάλωσή μας, χωρίς όμως να μειώσουμε το επίπεδο διαβίωσής μας. Ο στόχος δηλαδή δεν είναι να σταματήσουμε να καταναλώνουμε ενέργεια, αλλά να σταματήσουμε να τη σπαταλάμε.
Σε ότι αφορά την εφαρμογή, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ρόλο του Δημοσίου τομέα. Παρότι ο υποδειγματικός ρόλος του Δημοσίου τομέα περιγράφεται και σε άλλα σχετικά νομοθετήματα, στην πράξη δεν έχουν γίνει πολλά. Η ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων είναι πολύ σημαντική υπόθεση που προφανώς απαιτεί πόρους. Κάθε χρόνο πρέπει να αναβαθμίζεται ενεργειακά το 3% της επιφάνειας των ιδιόκτητων κτιρίων της κεντρικής δημόσιας διοίκησης με επιφάνεια πάνω από 250 τμ.
Στόχος είναι η αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων από τα Τομεακά και Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα με τρόπο που θα διασφαλίζει με διαφανές τρόπο ότι θα αναβαθμίζονται τα πιο ενεργοβόρα κτίρια, ότι θα υλοποιούνται οι πιο αποδοτικές επεμβάσεις και κυρίως ότι στο μέτρο του εφικτού θα υπάρχει επαρκής διάχυση.
Για το σκοπό αυτό, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι πρέπει να εκπονήσουν σχέδια δράσης για την ανακαίνιση των κτιρίων τους και να καθιερώσουν συστήματα ενεργειακής διαχείρισης. Έχοντας εντοπίσει ένα μεγάλο κενό πληροφόρησης, σχεδιάζουμε άμεσα έναν Οδηγό Εξοικονόμησης Ενέργειας για τους δημόσιους φορείς και μία ηλεκτρονική πλατφόρμα για την άμεση και ουσιαστική διάδοση των μέτρων, των πολιτικών και των χρηματοδοτικών εργαλείων. Στόχος μας είναι οι δημόσιοι φορείς, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικοί επίπεδο να είναι άμεσα ενημερωμένοι για τις υποχρεώσεις και τις ευκαιρίες που υπάρχουν, αλλά κυρίως να εμπλακούν ουσιαστικά στην εφαρμογή των πολιτικών μας.
Παράλληλα, πρέπει επιτέλους να εφαρμοστεί ο θεσπισμένος από το 2008 θεσμός των ενεργειακών υπευθύνων των δημοσίων κτιρίων, οι οποίοι πρέπει να καταγράψουν τα ενεργειακά χαρακτηριστικά κάθε κτιρίου και να προτείνουν συγκεκριμένα μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς των κτιρίων. Δεν αρκούν οι υπουργικές αποφάσεις και οι επιστολές προς τους δημόσιους φορείς. Απαιτείται γενικότερος συντονισμός και σε αυτή την κατεύθυνση σχεδιάζουμε επίσης ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο που πρέπει να αναφέρω αφορά στα καθεστώτα επιβολής και στα εναλλακτικά μέτρα πολιτικής. Εκτός από τον ενδεικτικό στόχο ενεργειακής απόδοσης που αναφέρθηκε προηγουμένως, οφείλουμε μέχρι το 2020 να εξοικονομούμε ετησίως το 1,5% των κατ όγκο ετήσιων πωλήσεων ενέργειας στους τελικούς καταναλωτές όλων των διανομέων ενέργειας είτε όλων των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης ενέργειας, του μέσου όρου των ετών 2010, 2011, 2012, δηλαδή συνολικά 3,3 Mtoe έως το 2020. Για την επίτευξή του μπορούμε να συνδυάσουμε δύο τρόπους:
α) την καθιέρωση καθεστώτος επιβολής προς τους διανομείς ενέργειας ή/και εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας και
β) την υιοθέτηση εναλλακτικών μέτρων πολιτικής από το δημόσιο τομέα.
Σημαντικό εργαλείο για την προώθηση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί ο θεσμός των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (Energy Service Companies, ESCOs) οι οποίες παρέχουν ολοκληρωμένες ενεργειακές υπηρεσίες, από την προμήθεια του εξοπλισμού και την εγκατάσταση, έως τη χρηματοδότηση της δαπάνης και τη διαχείριση του συστήματος, ενώ η πληρωμή των παρεχομένων υπηρεσιών βασίζεται στην εξοικονομούμενη ενέργεια που θα επιτυγχάνεται μέσω των βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης.
Είναι πραγματικά άξιο απορίας το γεγονός ότι στη χώρα μας, παρά την ύπαρξη του νομοθετικού πλαισίου, δεν υπάρχει αγορά ενεργειακών υπηρεσιών. Ειδικά στην παρούσα οικονομική συγκυρία, είναι επιβεβλημένη η αξιοποίηση των Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ). Σκοπεύουμε άμεσα να τυποποιήσουμε τη διαδικασία τόσο για το δημόσιο όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, μέσω πρότυπων τευχών διαγωνισμών και πρότυπων συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης. Παράλληλα εξετάζουμε και την παροχή κατάλληλων χρηματοδοτικών κινήτρων όπου απαιτείται ώστε να περιοριστεί το οικονομικό ρίσκο των επενδύσεων και να καταστούν ελκυστικές οι συγκεκριμένες πρακτικές.
Τέλος, θα ήθελα να σταθώ σε ένα ακόμη σημείο, το οποίο έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς σχετίζεται με την υλοποίηση όλων των υπόλοιπων μέτρων. Πρόκειται για τη δημιουργία ειδικού Ταμείου Ενεργειακής Απόδοσης. Η σύσταση ενός τέτοιου Ταμείου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ενθάρρυνση των επενδύσεων και την ενίσχυση δραστηριοτήτων που σκοπεύουν στην εξοικονόμηση, στην ορθολογική χρήση ενέργειας, στον περιορισμό χρήσης ενεργοβόρων παραγωγικών διαδικασιών, καθώς και στην ανάπτυξη αγοράς παροχής ενεργειακών υπηρεσιών.
Το Ταμείο αυτό σε συνδυασμό με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία θέλουμε να αποτελέσει μία πραγματική αναπτυξιακή πηγή για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων και άλλων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, καθώς και για την υλοποίηση ενεργειών με κοινωνικό χαρακτήρα, όπως η κατά προτεραιότητα υλοποίηση μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε νοικοκυριά που πλήττονται από ενεργειακή ένδεια ή στην κοινωνική κατοικία. Οι πόροι του Ταμείου θα προέρχονται κυρίως από εισφορές των διανομέων ενέργειας, των διαχειριστών δικτύων διανομής και των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης ενέργειας.
Επιτρέψτε μου να κάνω και μια σύντομη αναφορά στην προσπάθεια που από την πρώτη στιγμή η κυβέρνηση δεσμεύτηκε, δηλαδή για την Αντιμετώπιση της Ενεργειακής Φτώχειας. Ήδη επεξεργαζόμαστε ένα συνολικό Σχέδιο Δράσης για την αντιμετώπιση του φαινομένου που ολοένα και εντείνεται στη χώρα μας. Η επίλυσή του δεν μπορεί να είναι περιστασιακή, αλλά θέλει ολοκληρωμένο σχεδιασμό, που να λαμβάνει υπόψη όλες τις πραγματικές διαστάσεις του θέματος».
Πηγή: buildnet.gr